Σακχαρώδης διαβήτης - διαστάσεις επιδημίας αλλά & νεότερες θεραπευτικές εξελίξεις που υπόσχονται ένα πιο φωτεινό μέλλον

Σακχαρώδης διαβήτης - διαστάσεις επιδημίας αλλά & νεότερες θεραπευτικές εξελίξεις που υπόσχονται ένα πιο φωτεινό μέλλον

Εκτιμάται ότι σήμερα παγκοσμίως 190 εκ. άτομα πάσχουν από διαβήτη και ο αριθμός αυτός αναμένεται να προσεγγίσει τα 350 εκ. σε δύο δεκαετίες. Στην Ελλάδα οι νεότερες επιδημιολογικές μελέτες που έγιναν την τελευταία δεκαετία έδειξαν πολύ υψηλό επιπολασμό της τάξεως 7 – 9.5% (περίπου 1 εκ. Έλληνες με ΣΔ).

Η σύνδεση μεταξύ υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και πρόκληση μικροαγγειακών  και μακροαγγειακών επιπλοκών έγινε γνωστή και καθιερώθηκε από σημαντικές προοπτικές μελέτες τόσο σε ασθενείς με ΣΔ τύπου I όσο και στους τύπου ΙΙ.

Οι σημαντικότερες μικροαγγειακές επιπλοκές αφορούν τα νεφρά (διαβητική νεφροπάθεια), τα μάτια (διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια) και τα περιφερικά νεύρα (περιφερική νευροπάθεια).

Όσον αφορά την παθογένεση των μακροαγγειακών επιπλοκών, αυτή χαρακτηρίζεται από αθηροσκληρηντικές αλλοιώσεις στις μεγάλου διαμέτρου αρτηρίες, όπως στεφανιαίες αρτηρίες, καρωτίδες, εγκεφαλικές αρτηρίες και αρτηρίες των κάτω άκρων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη επίπτωση εμφραγμάτων του μυοκαρδίου, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και ακρωτηριασμών κάτω άκρων στα άτομα με ΣΔ. 

Από τον Ιανουάριο του 1923, όταν και οι επιστήμονες Banting και Best χορήγησαν για πρώτη φορά εκχύλισμα ινσουλίνης σε ένα μικρό παιδί, τον Leonard Thomson που αργοπέθαινε, μέχρι και σήμερα, οι θεραπευτικές επιλογές είναι πολύ περισσότερες. Επίσης, έχει αλλάξει και η θεραπευτική προσέγγιση, η οποία είναι πιο ανθρωποκεντρική και λιγότερο γλυκοκεντρική. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν πλέον νέες κατηγορίες φαρμάκων με κυριότερους εκπροσώπους τους αναστολείς SGLT2 και το ανάλογο GLP1, που υπόσχονται όχι μόνο καλύτερες τιμές γλυκόζης αλλά και καρδιονεφροπροστασία.

Η ολιστική πλέον προσέγγιση του ατόμου με ΣΔ βασίζεται στη σωστή επιλογή των θεραπευτικών κατηγοριών ανάλογα με τα προβλήματα υγείας που έχει και δεν στοχεύει απλά σε μια καλή τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης. Η τεχνολογία με τα συστήματα συνεχούς παρακολούθησης και καταγραφής της γλυκόζης (continuous glucose monitoring) βάζει και αυτή το λιθαράκι της στην καλύτερη και ευκολότερη γλυκαιμική ρύθμιση, παρέχοντας τόσο στους ιατρούς όσο και στα άτομα με ΣΔ πολύ μεγαλύτερο όγκο πληροφοριών (περισσότερες μετρήσεις, διακυμάνσεις γλυκόζης, χρόνος εντός επιθυμητού στόχου, εντοπισμός ανεπίγνωστων υπογλυκαιμιών) με πιο στοχευμένες πλέον θεραπευτικές παρεμβάσεις. Τέλος, ο δρόμος προς το τεχνητό πάγκρεας ή το αυτόματο κλειστό κύκλωμα συνεχούς χορήγησης ινσουλίνης, που θα λειτουργούσε χωρίς την παρέμβαση του ατόμου με ΣΔ τύπου Ι – όνειρο πολλών γενεών- φαντάζει πλέον να είναι πολύ πιο κοντά.